Kompakt disklerdeki sayısal bilgileri okuyan araçtır. Özellikle multimedya uygulamalarının gözde elemanlarındandır. Müzik setlerindeki kompakt disklere benzemektedirler. Kapasiteleri 650MB' tan fazladır. |
Şekil 2.38. CD-ROM Sürücüleri
CD-ROM sürücüler, müzik ve veri CD' leri dışında başka
tip CD' leri de okuyabilirler.Örneğin "Video CD" denilen film
CD' lerini, "Photo CD" denilen fotoğraf albümü CD' lerini ve
"Enhanced CD" denilen müzik/veri içeren CD'leri
okuyabilmektedirler. Ancak CD-RW denilen tekrar yazılabilir CD' leri
okuyabilmesi için "Multi Read" özelliğinin olması
gerekmektedir
CD-ROM'
un Okunması
CD-ROM sürücüler, disk üzerindeki bilgileri lazer ışığı yardımıyla
okur. Sürücünün içinde dönen diskte çok küçük çukur ve tepe bölgeler
vardır. Bu bölgeler lazer ışığını farklı yansıttıkları için
algılanıp sayılara dönüştürülür. Disk ne kadar hızlı dönüyorsa,
bilgiler o kadar hızlı okunur. CD-ROM üzerindeki veriler, yani 0 ve 1
dizileri, bir grup girinti ve çıkıntı ile gösterilir. Sabit bir hızla
dönen CD- ROM üzerinde okuma işlemi şöyle yapılır:
-
Lazer okuyucu kafa bir ışın demeti yollar.
-
Bu ışın, kafa üzerindeki bir dizi mercekler yardımıyla CD üzerinde
belli bir alana odaklanır.
-
Lazer ışını, CD' nin plastik kaplamasından geçerek alüminyum tabaka
üzerinde girinti ve çıkıntılardan yansıtılır.
-
Yansıyan ışın elektriksel sinyallere çevrilir.
-
Yorumlanan elektriksel sinyaller, verilere dönüştürülerek bilgisayara
yollanır.
İlk üretilen CD-ROM sürücüleri, bilgileri 150 Kbyte/saniye hızında
okurken, "2X"
denilen sürücüler, diski iki kat hızlı döndürebilmektedirler. Daha
sonraları piyasaya çıkan 24X ve 32X CD-ROM sürücüler, ilk
modellerden tam olarak 24 veya 32 kat hızlı çalışamamaktadırlar.
Bunun nedeni; diskin iç çemberlerinde, dış çemberlere göre daha az
bilgi kayıtlıdır. Eğer disk sabit bir hızda dönüyorsa, bir tur
dönüş sonunda iç çemberlerden okunan bilgi miktarı daha az olacaktır.
Tüm çemberlerden aynı hızda bilgi okunabilmesi için, diskin dönüş
hızının bilgi okunan çemberin yerine göre ayarlanması gerekir. Eski
CD-ROM sürücüler bu ayarlamayı yaparak her zaman aynı hızda bilgi
okuyabilmektedirler. Ancak, yüksek dönüş hızında bu ayarlamayı
yapmak zor olduğundan bundan vazgeçilerek sabit dönüş hızına
geçildi. Bu nedenle yüksek hızlı CD-ROM sürücüler en dış
çemberlerden yüksek hızda çalışırlarken, en iç çemberlerde hız
2.5 kat düşebilir. Üstelik CD-ROM disklere içten dışa doğru bilgi
yazıldığı için, tam dolu olmayan disklerde maksimum hızlara ulaşılamaz.
Okuma hızının dışında CD-ROM sürücünün performansını etkileyen
diğer faktörlerden biri de, bilginin okunabilmesi için, bu bilginin
okuma kafasının altından geçmesinin gerekmesidir. Bunun için, okuma
kafasının doğru yere ulaşmasını ve diskin bir süre dönmesini
beklemek gerekmektedir. Bu işlemlerin hızı, "erişim süresi"
denilen bir sayıyla belirtilir. Erişim süresi özellikle diskten karışık
bir şekilde bilgi okunurken performansı etkiler. Erişim süresi değeri
ne kadar düşükse o kadar iyi olur.
Performansı etkileyen bir diğer faktör, CD-ROM sürücünün tampon
belleğidir. Tampon bellek, sürücünün içinde yer alan bellek miktarıdır.
Diskten okunan bilgilerin bir kısmı burada saklanabilir ve gerektiğinde
bilgisayara hızlı bir şekilde aktarılabilir. Tampon bellek miktarı
ne kadar fazlaysa o kadar iyi olur. |