sabit diskler

SABİT DİSKLER

       Bilgileri kalıcı olarak depolamak için kullanılan en temel birimdir. Havası alınmış ve sürtünmenin en aza indirgendiği bir metal kutu içerisine yerleştirilmiş disklerden meydana gelmektedir. 

         Şekil 2.28. Sabit Disklerin Yapısı 

 

       Sabit disk içerisinde her disk yüzeyine ait bir okuma yazma kafası mevcuttur.Bu okuma-yazma kafaları disk yüzeyine değmeyip tamamen manyetik alan mantığıyla okuma-yazma işlemi yapmaktadır. 

 

Şekil 2.29. Disk Yüzeylerindeki Okuma-Yazma Kafasının Yapısı

 

      Sabit disk, bilgileri iz ve sektörlere göre düzenlemektedir. Daha yüksek kapasite elde etmek için sabit disklerin içinde birden fazla disk bulunur. Bu diskler dakikada 5400 hatta 10.000 kere dönebilmektedirler. Okuma-yazma kafaları ise bu sırada yüksek hızla merkezle disk kenarı arasında hareket ederek saniyede en az  50 kere dönerek veri aktarımını sağlarlar. Sabit disklerin içinde bulunan diskler çift taraflıdır. Dolayısıyla plakanın her iki tarafı da veri yazmak için kullanılır. Bunun için plaketin iki yüzü için iki ayrı kafa gerekir. Yani içinde örneğin 3 adet plaka bulunan bir diskte 6 adet kafa bulunur.  

 

Şekil 2.30. Sabit Diskin İç Yapısı

 

      Sabit diskin performansını etkileyen faktörler; dahili olarak bilgileri okuma hızı, erişim süresi, içerdiği tampon bellek miktarı ve kullandığı arabirimdir. Sabit diskin dahili olarak bilgileri okuma hızı, içindeki plakaların dakikada yaptığı devir sayısından etkilenmektedir. Plakaların dakikadaki devir sayısı, sabit diskin modeline bağlı olarak değişebilir. Ne kadar yüksekse o kadar iyidir. Sabit diskin içindeki okuma kafasının hızlı hareket edebilmesi de, istenen bir bilgiye çabuk erişilmesini sağlar. Ortalama erişim süresi olarak adlandırılan bu değer 10 milisaniye civarındadır, ne kadar düşük olursa o kadar iyidir.        

       Sabit diskin içinde bulunan tampon bellek, bir çeşit önbellek gibi çalışmaktadır. Bu belleğin miktarı, sabit diskin modeline bağlı olarak 128 KByte kadar az veya 2 MB kadar çok olabilir. Ne kadar fazlaysa o kadar iyidir. Bilgilerin sabit diskten dışarıya aktarılma hızı ise, sabit diskin kullandığı arabirim türüne bağlıdır.         

       Bilgisayarda birden fazla sabit disk sürücü bulunabilir. İlk sabit disk genelde C sürücüsü diye adlandırılır. Diğer takılan sabit diskler sırasıyla D, E.. harflerini alır.  

       SABİT DİSK ARABİRİM STANDARTLARI

       ST-506: 8080-8086 makinalarda kullanılmış olan standarttır. Oldukça yavaştır. En olumsuz tarafı tek bir disk bağlanabilmesidir.

       ESDI (Enchanced Small Device Interface): ST-506' ya göre daha hızlıdır ve daha gelişmiş bir elektronik yapıya sahiptir.

       SCSI (Small COmputer Interface): İlk olarak Windows NT ve Unix ana makinalarında, daha sonra PC' lerde kullanılmaya başlanmıştır. SCSI sadece sabit disk ve disket sürücü arabirimi olmayıp aynı zamanda CD sürücü, optik okuyucu gibi aygıtları destekleyen, birden fazla işlemi aynı anda ya da hızlı bir şekilde arka arkaya gerçekleştirmek için tasarlanmış bir arabirimdir. Server' lar için idealdir. ESDI ve IDE arabirimlerinden daha hızlıdır. Paralel mantıkla çalışan bu arabirimin norrow/ eide denilen iki çeşidi 50/68 kanallı kablolar kullanır ve bir seferde 8/16 bit büyüklüğünde bilgi aktarır.   SCSI arabirimi, tiplerine bağlı olarak, 7 veya 15 cihaz bağlantısı ve 80 Mbyte/saniyeye kadar bilgi aktarım hızı sunar.

       IDE (Intelligence Drive Electronics): PC' lerde en yaygın kullanılan arabirimlerdendir. Ana kart üzerindedir. SCSI disklerden daha ucuzdur. Denetleyici problemleri yoktur. Her ana kartta IDE denetleyicisi bulunmaktadır. 40 kanallı yassı ve kısa kablolar kullanır. IDE eskiden sadece sabit disklerin bağlandığı bir arabirimken, sonradan geliştirilen ATAPI adlı standartla CD-ROM sürücü ve teyp sürücü gibi cihazların IDE portlarına bağlanabilmesi sağlanmıştır.

       EIDE (Enchanced IDE): IDE arabirimindeki sınırlamaları ortadan kaldırmaktadır. Veri transfer hızı IDE' den daha hızlıdır ve daha fazla çevre birimi bağlamaya izin verir.  Ultra-ATA adlı standartla 33 MByte/saniye hızına ulaşmıştır. EIDE ile bilgisayara 4 cihaz bağlanabilmektedir. Bu çevre birimler sabit disk ya da cd-rom, teyp sürücüsü de olabilir.

       Fast SCSI: Hızlı sabit diskler için üretilmiş bir arabirimdir.

       Wide SCSI: Daha çok Windows NT benzeri işletim sistemlerinde kullanılan hızlı ve güvenli bir SCSI arabirimidir. Özellikle birden fazla diske aynı anda erişilmesi durumunda yüksek performans sağlar.

       Ultra SCSI: Wide SCSI arabirimindeki hızı ikiye katlayan bir performans sunmaktadır.